به نقل از «مهر»

تاکید اسلام به بهره مندی از هوا، آب و خاک سالم

تاریخ انتشار: ۱۸ دی ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۷۹۰۰۲۳

خبرگزاری مهر – گروه استان‌ها - حجت الاسلام سید حسین مؤمنی *: در اسلام روایات متعددی در مورد اهمیت مسائل زیست محیطی وجود دارد، در دین مبین اسلام، محیط زیست دارای قداست و جایگاه خاصی است.

اگر انسان مقام خلیفه اللهی دارد و موجودات دیگر را خداوند تبارک و تعالی مسخر او قرار داده است، او نسبت به همه آنها مسئول است و باید مسئولیت پذیر باشد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

حضرت علی (ع) یکی از ویژگی‌های حکمرانی بافضیلت را توجه به عمران و آبادانی دانسته‌اند، همچنین امام صادق (ع) می‌فرمایند: زندگی گوارا نمی‌شود مگر آنکه انسان از سه نعمت بهره مند باشد، هوای پاکیزه، آب گوارای فراوان و زمین حاصلخیز، به تعبیر دیگر، در زندگی خوب حتماً باید محیط زیست مورد توجه قرار بگیرد.

از منظر روایات و آیات، هوای سالم، آب سالم، خاک سالم، مؤلفه‌های زمینه ساز زندگی سالم و حیات طیبه برای انسان هستند. بر اساس آموزه‌های اسلامی به محیط زیست و آبادانی آن توجه ویژه ای باید کرد، در همین رابطه قرآن کریم در سوره بقره آیه ۲۰۵، حکومت صالحان را دارای دو مؤلفه دانسته، صلاح و عمران!

حضرت علی (ع) در نامه به مالک اشتر می‌فرماید: توجه تو به آبادانی سرزمین از گرفتن مالیات باید بیشتر باشد، چرا که حاکم در واقع مسئول اصلی عمران و آبادانی سرزمین‌ها است.

رهبر معظم انقلاب نیز در در جواب استفتایی که در مورد آلودگی هوا توسط مراکز صنعتی و یا خودروها از ایشان شده است چنین فرمودند: اگر طبق قانون نصب فیلتر برای جلوگیری از آلودگی هوا الزامی است، تخلف از آن جایز نیست. البته اگر این مسئله در قانون هم ذکر نشده باشد و کارخانه هوا را آلوده کند و مردم به خاطر این مسئله در ناراحتی و مشقت باشند یا در ناراحتی هم نباشند اما به خاطر تنفس این هوای آلوده ضرر قابل توجهی متوجه آنها شود این کار خلاف شرع است و کسی که با توجه به اینکه این کار حرام است آن را انجام داده، مرتکب حرام شده است.

بنابراین بر اساس دیدگاه اسلامی، آلوده نمودن محیط زیست هم خلاف قانون و هم حرام است و حاکمیت وظیفه برخورد از هر دو جهت را دارا است.

از منظر قانون و حقوق عامه

بر این اساس، عمران و آبادانی اولویت نخست حاکمیت است و دریافت مالیات در رتبه بعد قرار دارد تا با ایجاد رفاه و اعتماد عمومی مردم مشتاقانه مالیات بپردازند. اگرچه مسائل مربوط به حراست از محیط زیست ۱۴۰۰ سال قبل در اسلام مطرح شده است، اما عنوان امنیت زیست محیطی از سال ۱۹۸۷ میلادی در سازمان ملل متحد عمومیت یافت. در این چشم انداز جهانی، بشر باید به گونه‌ای گذران زندگی کند که از حد تحمل کره زمین خارج نباشد.

مفهوم امنیت زیست محیطی زیرمجموعه مفهوم امنیت به معنای عام قرار می‌گیرد و آن را اینگونه تعریف کرده‌اند «امنیت زیست محیطی امنیتی است که در چارچوب آن برخورداری از طبیعت و محیط زیست سالم و غنی، حق طبیعی انسان تلقی می‌شود و از آن حمایت می‌شود.»

در اصل پنجاهم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نیز توجه به محیط زیست شده است و هر گونه آلودگی محیط زیست ممنوع اعلام شده است.

امروزه متأسفانه شاهد تخریب محیط زیست به اشکال مختلف هستیم؛ آلودگی هوا توسط کارخانه‌ها و نیروگاه‌هایی که سوخت مازوت مصرف می‌کنند، تخریب بی رویه زمین‌های کشاورزی و باغ‌ها، تغییر کاربری زمین‌ها، ایجاد موانع ترافیکی غیرضروری و بالا بردن مصرف سوخت خودروها، ساخت خودروهای غیر استاندارد و همه و همه از مواردی است که حاکمیت امروز موظف به ورود در این حیطه‌ها است.

یکی از مهمترین مصادیق توجه به حقوق عامه، امروز محیط زیست است که متأسفانه به دلایل اقتصادی و مشکلات معیشتی مورد غفلت قرار گرفته است.

مسئولیت اجتماعی

هوای آلوده دارای ترکیبات سولفات، نیترات و گوگرد و دیگر ذرات معلق در هوا است که بر عملکرد طبیعی بدن و اعضای حیاتی تأثیر گذار بوده و عملکرد آنها را دچار اشکال می‌نماید و در دراز مدت بیماری‌های جبران ناپذیر را برای انسان ایجاد خواهد کرد. از وظایف سازمان محیط زیست طبق ماده ۱۲ قانون هوای پاک گزارش و پیگیری از میزان آلایندگی صنایع است و بایستی متخلفین را به مرجع صالح قضائی معرفی کند و طبق ماده ۱۳ آن قانون سازمان محیط زیست می‌بایست از فعالیت مراکز و صنایع آلاینده جلوگیری کند، علاوه بر این در صورتی که ضرر قابل توجه نسبت به افراد وارد شده باشد بر طبق «قاعده لاضرر» دستگاه‌های متخلف باید به جبران آن اقدام کنند.

دستگاه‌هایی که در امر محیط زیست ترک فعل کرده همگی به گونه‌ای مسئول سلامت و ضررهای جبران ناپذیر هستند که به انسان‌ها وارد می‌شود، با توجه به تاکید اسلام بر اهمیت هوای سالم و آب سالم و خاک سالم، انتظار می‌رود مسئولان با احساس مسئولیت بیشتر و برنامه ریزی مدبرانه از آلودگی‌های محیطی جلوگیری کنند.

اما حال و هوای اصفهان و مردمان آن، این روزها بد وخیم است و در این عرصه، مسئولیت مسئولان بسیار سنگین است.

* استاد حوزه و دانشگاه

کد خبر 5676223

منبع: مهر

کلیدواژه: آلودگی هوا حوزه علمیه هوای سالم حفاظت از محیط زیست قاسم سلیمانی بوشهر کرمانشاه شهید سلیمانی جانفدا بارش برف تبریز سومین سالگرد شهید قاسم سلیمانی خطبه های نماز جمعه اردبیل آلودگی هوا ویروس کرونا کرمان بارش باران زیست محیطی محیط زیست

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۷۹۰۰۲۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

حفاظت از محیط‌ زیست مردمی شود/ لزوم برخورد با بهره‌برداران خاطی

به گزارش خبرگزاری مهر، در جلسه شورای‌عالی حفاظت محیط زیست که عصر امروز (پنجشنبه) به ریاست حجت‌الاسلام سید ابراهیم رئیسی تشکیل شد، ۶ دستور کار این جلسه، شامل رفع تعارضات محیط زیستی دستگاه‌های مختلف در استان‌های فارس، زنجان، خراسان شمالی، مازندران و اصفهان، ارتقای ۵ عرصه حفاظت شده، اصلاح، بازنگری و انتزاع در حدود و شمولیت ۵ منطقه حفاظت شده، تعدیل بهای مطالبه ضرر و زیان تلف شدن جانوران وحشی و تعیین تعرفه‌های آزمایشگاه‌های معتمد به تصویب رسید.

در این جلسه رئیس جمهور در سخنانی، مردمی کردن حفاظت از محیط زیست از طریق ایجاد حس مسؤولیت و دغدغه‌مندی در عموم مردم نسبت به حفاظت از محیط زندگی خود را از مهمترین مأموریت‌های سازمان و شورای‌عالی حفاظت محیط زیست دانست و تصریح کرد: تحقق این هدف نیازمند تهیه و تدوین طرحی جامع شامل تعریف دقیق ملاحظات زیست محیطی همراه با زمانبندی مشخص است.

رئیسی تلاش برای تحقق عدالت محیط زیستی و بهره‌گیری از روش‌ها و دستاوردهای دانش‌بنیان در راستای ارتقای سیاست‌ها و راهکارهای حفاظتی از محیط زیست را از دیگر مسئولیت‌ها و مأموریت‌های مهم سازمان و شورای حفاظت محیط زیست برشمرد و سازمان محیط زیست را موظف کرد علاوه بر به کارگیری فناوری‌های روز، با تعریف دقیق شاخص‌های زیست محیطی برای بهره‌برداران صنعتی، کشاورزی و عمرانی از عرصه‌های طبیعی و همچنین کمک گرفتن از ظرفیت دستگاه‌های مختلف مثل ظرفیت نیروهای نظامی و انتظامی که اشراف کاملی بر همه مناطق کشور دارند، ظرفیت و اثرگذاری اقدامات حفاظتی از محیط زیست کشور را ارتقا دهد.

رئیسی از همه کارشناسان ادارات محیط زیست خواست که در تعیین سیاست‌ها، بررسی درخواست‌های بهره‌برداران صنعتی، معدنی و کشاورزی و اقدامات حفاظتی از محیط زیست بر مبنای شاخص‌ها و مبانی قابل دفاع و اقناع‌کننده و نه صرفاً سوابق آن مناطق اعمال نظر کنند و اجازه ندهند بهره‌برداری و استفاده از ثروت‌های ملی و عمومی با دلایل غیرقابل دفاع متوقف شده یا با مشکل مواجه شود.

رئیس جمهور با اشاره به برخورداری کشور از بدنه کارشناسی ارزشمند، بر بهره‌گیری شایسته از نظرات کارشناسی و تخصصی در زمینه پاسخگویی به درخواست‌های بهره‌برداری از عرصه‌های طبیعی تاکید کرد و اظهار داشت: پس از اعمال دقیق قوانین و مقررات در ارائه مجوزها با رویکرد حل مسئله، قدم بعدی نظارت و پایش دقیق اجرای سیاست‌ها و چارچوب‌های حفاظتی از سوی بهره‌برداران و اعمال قاطع و جدی قانون علیه خاطیان و متخلفان است.

کد خبر 6095335 زهرا علیدادی